ขุนหลวงหาวัด กษัตริย์ผู้เสียสละราชย์

จากกรุงศรีอยุธยาสู่กรุงอมรปุระและบั้นปลายพระชนมชีพในกรุงอมรปุระจากหลักฐานพม่าสมเด็จพระบรมราชาธิราชที่ ๔ หรือพระนามซึ่งเป็นที่รับรู้กันทั่วไปว่า “สมเด็จพระเจ้าอุทุมพร” “ขุนหลวงดอกมะเดื่อ” “ขุนหลวงหาวัด” และ “ขุนหลวงประดู่ทรงธรรม” เป็นพระมหากษัตริย์พระองค์ก่อนสุดท้ายของกรุงศรีอยุธยา ก่อนการเสียกรุงศรีอยุธยา เมื่อ พ.ศ. ๒๓๑๐ ครั้นเมื่อเสียกรุงศรีอยุธยาแล้ว สมเด็จพระเจ้าอุทุมพร ทรงเป็นพระบรมวงศานุวงศ์ชั้นสูงของกรุงศรีอยุธยาที่ต้องเสด็จไปประทับ ณ ประเทศพม่ากว่า ๓๐ ปี ทั้งในเมืองรัตนปุระอังวะ และเมืองอมรปุระในสมณเพศจนกระทั่งสวรรคตและถวายพระเพลิงพระศพที่นั่น พระราชประวัติของสมเด็จพระเจ้าอุทุมพรจึงมีความน่าสนใจ และควรศึกษาเป็นอย่างยิ่ง เพื่อให้เกิดความรู้ความเข้าใจเกี่ยวกับพระราชประวัติของสมเด็จพระเจ้าอุทุมพร หรือ ขุนหลวงหาวัด ได้อย่างชัดเจนมากขึ้น อ.ศานติ จึงได้พยายามศึกษาและเรียบเรียงเรื่องราวของ “สมเด็จพระเจ้าอุทุมพร” ตามที่ปรากฏหลักฐานทางประวัติศาสตร์ต่างๆ มานำเสนอเพื่อให้เห็นภาพพระราชประวัติของสมเด็จพระเจ้าอุทุมพรได้อย่างชัดเจนมากขึ้น โดยเฉพาะเรื่องราวที่เกี่ยวข้องกับพระราชประวัติหลังสงครามคราวเสียกรุงศรีอยุธยา ใน พ.ศ. ๒๓๑๐ อันทำให้พระองค์ต้องเสด็จไปประทับในเมืองพม่าจนกระทั่งสวรรคต