จักรพรรดิราช คติอำนาจเบื้องหลังชนชั้นนำไทย

คติจักรพรรดิราช อุดมคติสูงสุดของชนชั้นนำไทยที่รับมาปรับใช้
ในการปกครองโดยแฝงเร้นอยู่ภายใต้กิจกรรมทางกาเรมือง
ของชนชั้นนำไทยนับตั้งแต่สมัยอยุธยาตอนปลายจนถึง
ต้นรัตนโกสินทร์ (พ.ศ. 2172-2394) คติจักรพรรดิราชได้มี
ความเปลี่ยนแปลงอย่างต่อเนื่อง

ทั้งนี้เนื่องจากชนชั้นนำไทยได้มีการปรับเปลี่ยนความรู้
และมองโลกอย่างเป็นเหตุเป็นผล ซึ่งเกิดจากกิจกรรมทางการค้า
การทูต และการสงคราม

จนทำให้แต่เดิมที่การเป็นพระจักรพรรดิราชคือ
การเป็นเจ้าผู้ปกครองโลกมนุษย์ ได้แปรเปลี่ยนเป็น
พระจักรพรรดิราชในปริมณฑลอันจำกัด ก่อนที่แนวคิดการเป็น
จักรพรรดิราชจะค่อยๆ มลายหายไปเหลือเพียงร่องรอย
ที่ปรากฏให้เห็นในพิธีกรรมของชนชั้นนำเท่านั้น